Stacje

Lodowa Grota Zjawiska lodowcowe

Na tropach lodowca Stubai

Stacja 1

Lodowiec

Lodowce to fascynujące formacje. To one kształtują nasz krajobraz.

Na lodowcu znajdujemy szczeliny, młyny, stoły, moreny ... Lodowa grota na stacji 1 pokazuje część z tych zjawisk, które można zobaczyć na całym lodowcu Stubai. Dalej pokażemy Wam, jak powstają niektóre z tych szczególnych form glacjologicznych i jak funkcjonują lodowce.
Poniższe zdjęcia pokazują niektóre z tych lodowcowych zjawisk.

Stacja 2

Ruch lodowca

Lodowce spływają w dół pod wpływem siły ciężkości.
Roczne tempo przepływu naszych alpejskich lodowców wynosi od kilku do ponad stu metrów rocznie. Lodowce najszybciej płyną w stromych miejscach. Latem ruch jest szybszy niż zimą, ponieważ woda roztopowa zmniejsza tarcie na podłożu i lód może dzięki temu szybciej ślizgać się po dnie lodowca. Jeśli bilanse mas są dodatnie, lodowiec zwiększa swoją masę, ponieważ więcej śniegu przetrwa lato niż lodu stopi się na jęzorze.

W wyniku dodatniego bilansu masy wzrasta również prędkość przepływu lodu i lodowiec posuwa się do przodu. Jeśli na języku topi się więcej lodu niż jest uzupełniane przez ruchy płynące lodowca, lodowiec się zmniejsza.

Potoczne określenie "lodowce się cofają" jest mylące, gdyż lód naturalnie zawsze spływa w dół.

Grundmoräne Stubaier Gletscher

Stacja 3

Morena denna

Lodowiec transportuje skały drobno zmielone pomiędzy lodowcem a skałą macierzystą i tworzy z nich morenę denną. W drobno zmielonych skałach osadzone bywają też większe bloki skalne. Gdy lodowiec topnieje, pozostaje po nim morena.

Na stacji 3 widoczna jest skała macierzysta lodowca Schaufelferner.

Stacja 4

Mleko lodowcowe

Lodowiec miele skałę na drobną mąkę. Osady te nadają potokom polodowcowym charakterystyczny kolor. Mleczna mętność spływu lodowcowego doprowadziła do powstania nazwy mleko lodowcowe. Co miesiąc w potokach lodowcowych transportowanych jest kilka ton piasku. Na przykład w Ruetz zmierzono obciążenie osadami zawieszonymi w wysokości 150 000 do 240 000 ton miesięcznie. Odpowiada to pojemności około 10.000 do 20.000 ciężarówek.

Inkluzje w lodowcu

Stacja 5

Powierzchnie lodowca w grocie lodowej nie są czysto białe czy przezroczyste, ale są częściowo poprzetykane żwirem, kamieniami czy pęcherzykami powietrza. O co w tym wszystkim chodzi można dowiedzieć się tutaj.

Stubaier Gletscher Eishöhle Sediment gefüllte Gletschermühle
STACJA G 5-1 MŁYN LODOWCOWY WYPEŁNIONY OSADAMI
Woda roztopowa tworzy w lodzie kanały. Jeśli przebiegają one pionowo przez lód, nazywane są młynami lodowcowymi. Kanały te mogą zamarzać lub - co widać na stacji G 5-1 - być wypełnione osadami lub kamieniami,
Blasen im Eis entdecken in der Eisgrotte Stubaier Gletscher
STACJA G 5-2 PĘCHERZYKI POWIETRZA
Spadający na lodowiec śnieg w ciągu kilkudziesięciu lat ubija się w lód lodowcowy. W procesie tym powietrze zawarte w śniegu i firnie zostaje uwięzione w pęcherzykach , które można zobaczyć w lodzie lodowca. Wiosną, gdy woda z roztopów ponownie zamarza na przechłodzonej powierzchni lodu, tworzy się prawie bez pęcherzykowy lód.
Gletscher Schotter Stubaier Gletscher
STACJA G 5-3 ŻWIR
Żwir ten wydaje się być niesortowany. Jest to prawdopodobnie dawne złoże supraglacjalne (= na powierzchni lodu), które również zostało przechylone przez ruchy lodu.
Sandeinschluss im Gletschereis Stubaier Gletscher
STACJA G 5-4 PIASEK
Ta pionowa warstwa piasku została pierwotnie przetransportowana do lodowca wraz z wodą roztopową i osadzona poziomo w zagłębieniu. Struktura została potem przechylona przez ruchy lodu.

Stacja 6

Egzotyka w lodowcu

W Lodowej Jaskini niektóre rzeczy zakonserwowane są w wiecznym lodzie

W trakcie drążenia lodowej jaskini Instytut Interdyscyplinarnych Badań Górskich Austriackiej Akademii Nauk pobrał próbki lodu. Jedna z próbek zawierała zarodniki grzybów. Zostały one przetransportowane ponad 100 lat temu na Schaufelferner przez wiatr, osadzone w śniegu i uwięzione w lodowcu. Od czasu do czasu pył z Sahary jest przenoszony przez wiatr w Alpy, osadza się na lodowcu i utrwala w lodzie. Roztocza jak mechowce i inne stawonogi są często transportowane na lodowiec przez wiatr i więzione w lodzie. W obszarach lodowcowych, które nie płyną, mogą w ten sposób przetrwać bardzo stare relikty (np. Człowiek Lodu "Ötzi" 5 tys. lat).

Stacja 7 

Warstwa letnia i zimowa

Lód w jaskini wykazuje sezonowe uwarstwienie: latem w wyniku topnienia powstaje ciemna warstwa; zawiera ona pył i piasek nawiewany na lodowiec w ciągu lata. Warstwa zimowa jest jasna.

Stacja 8 

Bilans temperatur

Temperatura w lodowcu wynosi stałe 0°C. Dlatego latem temperatura w lodowej grocie wydaje się niska, a zimą wysoka. Dodatkowo każdy zwiedzający emituje ciepło (100 W) i w ten sposób ogrzewa powietrze w lodowej grocie.

Stacja 9 

Właściwości optyczne

Jeśli lód zawiera wiele pęcherzyków powietrza, wydaje się biały. Niebieskie światło może najdalej wnikać w lód lodowcowy. Przez warstwę lodu o grubości jednego metra przenika 25 % światła niebieskiego, ale tylko 1 % czerwonego. Ponieważ światło czerwone jest pochłaniane najszybciej, lód wydaje się niebieski.

NA MIEJSCU W LODOWEJ GROCIE:

Weź lampę przy stacji 9 i poświecić w lód raz czerwonym i raz niebieskim reflektorem. Przekonaj się sam o właściwościach optycznych lodu lodowca.

Stacja 10

Aktywna ochrona lodowca

Skuteczna konserwacja śniegu

Lodowce cofają się od kilkudziesięciu lat. Lodowiec Stubai miał szczęście, ponieważ jako jeden z pierwszych skorzystał z pionierskiej aktywnej ochrony lodowca. W pierwszych latach trzeciego tysiąclecia naukowcy i praktycy zastanawiali się, w jaki sposób można w dużym stopniu zapobiec topnieniu w szczególnie newralgicznych punktach lub przynajmniej znacznie spowolnić je. Wykorzystując "stoły lodowcowe", gdzie blok skalny chroni podstawę lodu przed ablacją w słoneczne dni, wpadli na pomysł przykrycia pokrywy śnieżnej materiałem..

Działania ratownicze na lodowcu są jednak bardzo kosztowne, ponieważ wymagają dużej ilości personelu i czasu pracy. Zaprojektowano specjalną maszynę do nawijania i odwijania materiału, który wiosną na lodowcu Stubai nanoszony jest na powierzchnię dziesięciu hektarów i obciążany workami z piaskiem. Mimo to ośmiu pracowników i dwa ratraki mają zajęcie przez miesiąc wiosną przy rozwijaniu materiąłu i trzy tygodnie jesienią przy jego usuwaniu. Biały materiał ma grubość około pięciu milimetrów, jest odporny na rozdarcia, warunki atmosferyczne i może być ponownie wykorzystany przez trzy, a nawet cztery sezony, co pozwala zaoszczędzić pieniądze. Mają one jednak również swoją cenę, gdyż trzeba było wybudować dla nich osobną halę magazynową.

W sumie ochrona lodowca kosztuje kilkaset tysięcy euro rocznie, a wszystko to opłacane jest przez kolje linowe na lodowcu. Inwestycje są jednak uzasadnione, bo lodowce i ośrodki narciarskie nie muszą się obawiać o swoją przyszłość.